۱۳۸۹ خرداد ۲, یکشنبه

ريتسوس با دفتري ديگر (معرفي كتاب)


عنوان: نام ديگر عشق
سراينده: يانيس ريتسوس
مترجم: علي عبداللهي
ناشر: نشر امتداد ، 1382
تعداد صفحات: 128 برگ
شمارگان: 1500 برگ
«ريتسوس» را هر كه با شعر و به ويژه شعراي خارجي آشناست؛ مي‌شناسد. اين مجموعه نيز گردآوري پاره‌اي از شعرهاي اين شاعر بلند آوازه‌ي يوناني است؛ با ترجمه‌ي «علي عبداللهي». از اين شاعر بلندآوازه در «ايران» تا به حال ترجمه‌هاي چندي انجام يافته و البته اين نيز ترجمه‌اي است ديگر، كه زحمت آن را آقاي «عبداللهي» كشيده‌اند. پيش از اين؛ مجموعه‌ي «زمان سنگي» با ترجمه‌ي آقاي «فريدون فرياد» را معرفي كرديم كه الحق ترجمه‌ي گران سنگي است. در انتهاي آن كتاب فهرستي داده شده از ترجمه‌هايي كه از اشعار «ريتسوس» صورت گرفته است و به پارسي. از اين ترجمه در آن فهرست ياد نشده بود و به همين دليل در اين جا به معرفي آن پرداخته شد تا شايد علاقه مندان «ريتسوس» و دنبال كنندگان شعر او اگر نديده‌اند از اين ترجمه و زحمت كشيده شده نيز آگاه باشند. به هر روي براي آنكه علاقه‌مند «ريتسوس» بداند در اين ترجمه با چه شعرهايي از اشعار «ريتسوس» سر و كار دارد بخشي از يادداشتِ مترجم را كه به همين موضوع پرداخته، نقل مي‌كنيم تا شايد آشنايي در همين يكي چند سطر هر چه بيشتر صورت پذيرد.
«بخش نخست اين كتاب، شعر بلندِ «ديگ دود زده» است، بخش دوم از كتابِ «نگاتيوهاي سكوت»، برگرفته شده و اشعار دفتر سوم تمام كتاب «اپيتافيوس» يا «گورنبشته» است. دفتر حاضر نگاهي است گذرا به چند دوره‌ شاعري سراينده - اشعار آغازين، دوره مياني و شعرهاي اخير او – و همان طور كه خواهيد ديد فضاهاي يكسره متفاوتي دارد. فضاي بخش سوم فضايي خطابي، موزون و همراه با لحني عامه پسند است كه مي‌توان «سفارش اجتماعي» را عاملِ اصلي خلقِ آن دانست؛ در بخش نخست، شعر، آزاد سروده شده ولي همچنان بُن مايه‌اش سياسي – اجتماعي است و سرشار از «تعهد» به معناي «سارتر»ي آن، حال آن كه فضاي «نگاتيوهاي سكوت» فضايي فلسفي، انديشمندانه و عميق است كه «سفارش اجتماعي» در كنار بسياري عوامل ديگر در شعر نقش دارد.»

پژمان مهندس پور

۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۲, یکشنبه

پنجره و نقش آن در معماری سنتی ایران (معرفی کتاب)

عنوان: پنجره های قدیمی تهران
نویسنده: حسین سلطان زاده
عکس ها: رعنا جوادی
ترسیم ها: کار گروهی
ناشر: تهران / دفتر پژوهشهای فرهنگی
نوبت چاپ: اول
سال انتشار: 1375
تعداد صفحات: 312 صفحه
پنجره یکی از عناصر پیوند فضاهای داخلی و بیرونی در ساختمان ها می باشد؛ و البته پنجره، کارکردهای فراوانی در معماری سنتی ایران داشته است. کتاب «پنجره های قدیمی تهران» به بررسی این عنصر - پنجره - در معماری سنتی تهران می پردازد، و البته بسیاری از خصوصیات و تزیینات در پنجره های قدیمی سایر نقاط ایران نیز در این کتاب وجود دارد. پس از پیشگفتار، کتاب در 3 بخش و تعداد زیادی فصل و زیر فصل، تدوین شده و پس از این قسمت ها، یادداشت ها و فهرست های کتاب آمده است که عناوین بخش ها و فصول کتاب به ترتیب عبارتند از:
پیشگفتار
1- پنجره در معماری سنتی ایران
1-1- کارکردهای پنجره
1-2- انواع پنجره
1-3- نحوه تامین سایه
1-4- نقش پنجره در نمای ساختمان
1-5- نحوه شکل گیری پنجره
1-6- پنجره در اسناد مدون
2- تهران در دوران انتقال
2-1- بافت کالبدی تهران در دوران انتقال
2-2- معماری فرنگی
3- پنجره های تهران
3-1- انواع پنجره
3-2- تعداد پنجره در یک دهانه
3-3- عناصر همجوار پنجره
3-4- انواع تزیینات و نقش ها
3-5- برخی از ویژگی های بصری و کالبدی
یادداشتها
فهرست راهنما
فهرست منابع
در فصل 1 از بخش 1 (کارکردهای پنجره) نویسنده به بررسی کارکردهای پنجره در معماری سنتی پرداخته است؛ کارکردهایی مانند تامین نور، تهویه، منظر و تزیینات بنا. در ادامه در فصل 2 از بخش 1 (انواع پنجره) گونه های مختلف پنجره مورد مطالعه قرار گرفته اند. و پس از آن در فصل 3 از بخش 1 با عنوان «نحوه تامین سایه» نویسنده نگاهی دارد به پرده، سایبان و سایر عناصر ایجاد سایه که در ارتباطی مستقیم با پنجره قرار دارند. سپس در فصل 4 از بخش 1 زیر نام «نقش پنجره در نمای ساختمان» نگارنده به بررسی طراحی بنا و پیوند پنجره با آن می پردازد. در فصل بعدی، فصل 5 از بخش 1 – نحوه شکل گیری پنجره- نگاهی خواهیم داشت به عناصر تشکیل دهنده ی پنجره و نقش هندسه در طراحی آن. پس از آن، در فصل 6 از بخش 1 با نام «پنجره در اسناد مدون»، پنجره در متون و نوشته های کهن ادبی و سفرنامه ها مورد پژوهش قرار می گیرد.
بخش دوم کتاب با عنوان«تهران در دوران انتقال» به بررسی پنجره در دوران قاجار و تبدیل آن به پایتخت می پردازد. در فصل 1 از بخش 2 (بافت کالبدی تهران در دوران انتقال) نویسنده نگاهی دارد به معماری و شهرسازی تهران در آستانه ی پایتخت شدن و در واقع معماری سنتی تهران در دوران قاجاریه. پس از آن در فصل 2 از بخش 1 – معماری فرنگی – پژوهشگر به بررسی معماری فرنگی در تهران و نقش پنجره در آن می پردازد.
پس از این دو بخش، در بخش سوم – پنجره های تهران- نویسنده نگاه دقیق تری دارد به پنجره های قدیمی تهران. فصل 1 از بخش 3 (انواع پنجره)، که گونه های مختلف پنجره را مورد بررسی قرار داده است. پس از آن در فصل 2 از بخش 3 (تعداد پنجره در یک دهانه) نگارنده به بررسی تعداد پنجره ها در یک دهانه در معماری سنتی ایران پرداخته است و پس از آن در فصل 3 از بخش 3 (عناصر همجوار پنجره) نگاهی خواهیم داشت به عناصری در معماری که در ارتباط تنگاتنگی با پنجره هستند. عناصر مانند: بالکن، ستون، جان پناه و غیره. سپس در فصل 4 از بخش 3 – انواع تزیینات و نقش ها- تزیینات معماری در پیوند با پنجره مورد مطالعه قرار می گیرد. تزییناتی مانند: آجر کاری، کاشیکاری، گچبری. پس از آن در فصل 5 از بخش 3 (برخی از ویژگی های بصری و کالبدی) نویسنده به بررسی انواع خصوصیات پنجره و شکل بندی آن می پردازد. در انتها، در بخش یادداشتها ، منابع و مآخذ کتاب آمده است.
یکی از ویژگی های شاخص کتاب، افزون بر مطالب آن، تصاویر فراوانی است که در آن آمده است و در واقع در هر بخش، فصل و زیر فصل با توجه به مطالب نوشته شده، تصاویر مرتبط ارائه شده است. تصاویر که خواننده را در فهم بهتر مطالب یاری می کند.
اگر علاقه مند به معماری سنتی و عناصر تشکیل دهنده آن هستید، خواندن این کتاب را به شما پیشنهاد می کنم.
آرش اشایی