کریم خان، پادشاه یا وکیل الرعایا ( معرفی کتاب)

نام کتاب: کریم خان زند و زمان او

نویسنده: دکتر پرویز رجبی

جای نشر و ناشر: تهران - نشر اختران

نوبت چاپ: 1

سال انتشار: 1387

شمارگان: 2000 نسحه

«کریم خان زند»، از آن دسته شخصیت های تاریخی است که بعد از مرگ، همچنان در فرهنگ عامه ی ایرانیان به نیکی جای خوش کرده است. پادشاهی که خود را نه شاه، که «وکیل الرعایا» می دانست. برای شناخت این شخصیت بزرگ تاریخی خواندن این کتاب، بسیار سودمند است. کتاب در 8 گفتار، و زیر گفتارهای بسیار تنظیم شده است، که عناوین گفتارهای آن به شرح زیر است:

پیشگفتار چاپ اول

منابع

فصل اول: جوانی کریم خان

فصل دوم: حکومت کریم خان

فصل سوم: فرزندان کریم خان و جانشینان او

فصل چهارم: شخصیت کریم خان، آثار کریم خان

فصل پنجم: اوضاع اجتماعی ایران در زمان کریم خان زند

فصل ششم: حکومت

منابع (به زبان فارسی و زبان های دیگر)

نمایه

کتاب، کتابی جامع است درباره ی هر آن چه باید از «کریم خان زند» و روزگار او دانست. بعد از پیش گفتار، نویسنده به بررسی منابع اولیه ی تاریخ زندیه می پردازد و پس از آن زندگی و حکمرانی کریم خان مورد توجه نگارنده قرار می گیرد. از گفتارهای بسیار زیبای کتاب، «فصل پنجم: اوضاع اجتماعی ایران در زمان کریم خان زند» است که در آن نویسنده - «پرویز رجبی» - به فرهنگ عامه، معماری، ادبیات، و حتی وضعیت زندگی عامه ی مردم پرداخته است.

به هر حال اگر می خواهید از این دوره ی تاریخ ایران و «وکیل الرعایا» ی مردم ایران آگاهی بیشتری به دست آورید؛ خواندن این کتاب را به شما سفارش می کنم.

آرش اشايي

سیلویا پلات به روایت خاطراتش (معرفی کتاب «خاطرات سلیویا پلات» ) (معرفی کتاب های ادبی، شعر و داستان)

عنوان: خاطرات سیلویا پلات (با مقدمه ای از تد هیوز)

تدوین: فرانسیس مک کالو

ترجمه: مهسا ملک مرزبان

شمارگان: 1100 نسخه

تعداد صفحات: 487 صفحه

انتشارات: نی

چاپ دوم: 1386 تهران

کتاب، «خاطرات سیلویا پلات» با مقدمه ای از «تد هیوز» می باشد، که ترجمه ی آن را «مهسا ملک مرزبان» انجام داده است.

انتشارات نی، در سال 1382 آن را به بازار عرضه کرده است .کتاب با یادداشت مترجم آغاز می شود.

«مهسا ملک مرزبان» نگاهی گذرا به شخصیت «سیلویا پلات» دارد و از خاطرات او مُهری بر فراز و نشیب های روحی او می زند و همین طور اشاره به پراکندگی اطلاعات ارائه شده در برخی از بخش های کتاب می کند، که به حدی است که رابطه ی منطقی آن با بخش قبلی، معمولاٌ از دست می رود، و حفظ این زنجیر ارتباطی به دقت و حوصله ی خواننده نیاز دارد.

«سیلویا پلات» در خاطراتش می گوید : «ما با نوشتن تاب می آوریم و خودهای از هم گسیخته مان را به هم پیوستیم. دریافتم که بیماریم چیست ؟ تد هم آن را افسردگی نامید ، حالا بهترم، انگار دیگر می توانم با آن دست و پنجه نرم کنم .مثل سربازی، از خدمت مرخص شده ام.»

و این گونه است که «تد هیوز» در مقدمه ی کتاب، بر نقاب های متعدد او، هم در زندگی خصوصی، و هم در نوشته هایش اشاره می کند: « برخی ازین نقاب ها برای استتار کلیشه ها به کار می رفتند و برخی نیز کاربردهای دفاعی و غیر ارادی داشتند و صورت های مرئی از خود های کوچک تر او نیز وجود داشت.

خودهای دروغین یا موقتی، نقش های کوچکی از درام درونی او. خود واقعی اش در سه ماه آخر عمرش، در نوشته هایش متجلی شد . بالاخره خود واقعی او «شاعر حقیقی» داشت با خودش حرف می زد و تمام آن خودهای کوچک و ناچیز و تصنعی که کلمات را تا آن لحظه تسخیر کرده بودند، از میان رفتند، مانند زبان گشودن ناگهانی یک لال.»

از خواندن خاطرات او با شخصیت پیچیده و چند بعدی اش آشنا می شویم و از نزدیک چهره ی واقعی اش را می بینیم. وقتی که دوست دارد زن خانه داری باشد. و ازدواجش با «تد هیوز» را نوعی رستگاری می پندارد و دلش می خواهد بچه به دنیا آورد، یا زمانی که از کودک درونش به راحتی حرف می زند و آزاد و رها، واقعیت را آن گونه بیان می کند که جدا کردن خیال از آن، کمی سخت به نظر می رسد ؛ و برهه ای که مردها را از نگاه حساس و ظریفش، عبور می دهد وآن وقت است که می خواهد به خودش تکانی بدهد تا بتواند بقیه زنان را هم به حرکت وا دارد و زنی معروف ومشهور شود. زندگی پلات از احساس های متفاوتی شکل گرفته است.

نفرت از مادر، حسادت به برادر، مشکوک شدن به شیوه ی زندگیش وقتی که می گوید:

« تنها زمانی به شیوه ی زندگیم مشکوک می شوم، که آن نوع زندگی ای که آنها ظاهراً لطف می کنند را جانشین زندگی خودم کنم. آن ها این را قبول خواهند کرد، اما باید به راهی که می رویم مطمئن باشیم که نیستیم، یعنی من نیستم، دلسردی از کار، جدی نگرفتن کار نوشتن، ترس از تباه شدن بی هدف روشنفکرانه. نیاز به حرفه ای که با مردم ارتباطی عمیق داشته باشد، نه سطحی. » و این گونه است که روح ناآرام او با احساس سرخوردگی شدید یکی می شود و رویدادها و حوادث، اثری ماندنی بر روح او باقی می گذارند. که آخرین آن ها جدایی از «تد هیوز» می تواند آخرین رویداد تلخ زندگی اش را که خود کشی او می باشد به وجود بیاورد.

مهری مطیعی

از پرديس‌ها مي‌گويند. (معرفي كتاب‌ «باغ‌هاي ايران و كوشك‌هاي آن»)

عنوان: باغ‌هاي ايران و كوشك‌هاي آن

مترجم: مهين دخت صبا

چاپ چهارم: تابستان 1385

ناشر: انتشارات علمي و فرهنگي

تعداد صفحات: 255 برگ

اگر در مورد چگونگي رفتنِ واژه‌ي «پرديس» و دگرگوني آن به واژه‌ي «پارادايز» شنيده باشيد؛ و اگر برايتان مهم باشد كه اين «پرديس» از كي و چگونه، ساخت و سازش در ايران آغاز شد؛ شايد اين كتاب چندان كتاب مناسبي نباشد؛ اما اگر مي‌خواهيد چيزهايي درباره‌ي باغ و باغ ‌سازي در دوره‌ي ساسانيان درك كنيد و همچنين اين روند را در دوره‌ي تيموريان و به ويژه صفويه پي بگيريد؛ اين پژوهش؛ پژوهش مناسبي است. زيرا در اين كتاب به جز مقدمه‌ي مترجم و مولف؛ با اين مضامين آشنا خواهيد شد، كه سر فصل‌هايش؛ و به ترتيب از اين قرارند:

فصل اول. باغ‌هاي ايران و بهشت

فصل دوم. باغ‌هاي تيموري: از تيمور تا بابر

فصل سوم. شهر سلطنتي اصفهان در دوران صفويه

فصل چهارم. باغ‌هاي كرانه‌ء درياي خزر و دوران صفويه و دوره‌هاي بعد

فصل پنجم. باغ‌هاي سلطنتي در تهران

فصل ششم. شيراز، مهد باغ‌هاي زيبا و زادگاه شاعران

و سرانجام فصل هفتم با عنوان: «باغ‌هاي ايران در شمال و جنوب» به هر حال همان گونه كه گفته شد، اين كتاب گرچه از آثار برجسته‌ي ويلبر نيست؛ اما در يك دريافت كلي از ميزان و چگونگي باغ‌هاي ايراني و تاريخ آن‌ها كمك بايسته‌اي به شما خواهد كرد. در پايان البته بايد يادآور هم بشوم كه اين «دونالد ويلبر» همان كسي است، كه در كودتاي 28 مرداد 1332 و عليه دكتر مصدق و حكومت قانوني او، هم مشاركت فعال داشته است و هم، در همان هنگام، عهده دار رياست قسمت سياسي سفارت آمريكا نيز بوده است. شرح او از چگونگي كودتا عليه حكومت قانونيِ دولت دكتر «محمد مصدق» در كتاب «عمليات آژاكس» ترجمه‌ شده‌اش در ايران موجود است.

پژمان مهندس پور